Wótgłosujo se wó tom, pšawopis dolnołužyskeje serbskeje rěcy pó „serbskem pšawopisu a gramatice“ Bogumiła Šwjele pśiměriś a z tym kumštnje a ideologiski motiwěrowane zapśimnjenja do rěcy 1950tych lět dopołnje pśewucyś a z tym dolnołužysku serbšćinu zasej awtentiski wucyś, pósrědnjaś a nałožowaś. Serbski sejm pśizamknjo se wobzamknjenju kupki Serbska Namša z lěta 1999 a wužywa w oficielnych dokumentach awtentisku serbsku rěc dolnołužyskich Serbow. Wón pódpěrujo z tym teke dawno nadpadne nałožowanje w kubłanju a w drugich dolnołužyskich Institucije.
Wobtwarźenje (nic źěl póžedanja):
Wót lěta 1999 jo to nastupnosć Ponaschemu z.t. pśez pšawopisnu reformaciju 1952 (pśiměrjenje górnołužyskeje serbskeje rěcy) jo se wutwóriła kumštna šulska rěc w Dolnej Łužycy, kótaraž wót ludnosći wót togo casa na wjelike wótpokazanje starcyjo a kótaraž jo rozsudnje aktiwnej asimilaciji dolnołužyskich Serbow pśinosowała. Kupka Serbska Namša jo doněnta jaden z mało gremijow, kenž jo se toś tu temu pśiwzeła a nałožowanje takeje awtentiskeje rěcneje a pisanja pśewjeźo. Na iniciatiwu Ponaschemy z.t. su se w lěśe 2000ff někotare kšace k relewantizěrowanju pla rěcneje komisije pśi Serbskem instituśe pśesajźili. Toś te pak su jano mały źěl trjebnego cełka. Někotare wokable, kótarež su byli ceło znjecuzbnjone (na pś. źiśi – źiśi) su se pśeśiwo reforměrowane zasej do aktualnego pšawopisa pśiwzeli. To su tejerownosći zasej zawjadli, ale bźez trjebnego pśewóźowarja, nimego zuka, how płaśi oficielnje pśecej hyšći to pśecej. Tak pśiźo pla wuknikow a wuknjecych rěcy k enormnym śěžkosćam, dokulaž dalej z pšawopisa njejo wiźeś, lěc se to groni abo nic. Pśikład wokno – wokno, wóla – wubra. Tejerownosći njepšawjone njejo se 1952 zawjeźone pómoknjenje a zwězane narownanje měkich pismikow pśez twarde pismiki z j (tak pomjenjone jotěrowanje). Pśikłady za to: Picnjo – Picnjo (teke mj – |, r, w – |). Awtentiska wašnja pisanja do Šwjele wótpowědujo wušej togo wšyknym regionalnym dialektam w dolnołužyskich regionach, dokulaž póśěguju se toś te głownje na wugronjenje ó a l a definěruju na tom (lej pśiłoga: 1964, Faske). Sfalšona wašnja pisanja jo jadna z głownych pśicynow, až njamaju doněntejšne napšawy rewitalizacije žeden měru dobry wuspěch, dokulaž se wucona dolnoserbska šulska rěc pśecej hyšći ako „cuza“ rěc w zbywajucych familijach z maminorěcnymi rěcami zacuwa.
Mimo togo ma se pśez slědne wózjawjenje mjaztym kradu deciměrowanych aktiwnych licbow powědanjow w Dolnej Łužycy nuzny katalog napšawow za wopšawdne spěchowanje nałožowanja a pśiswójenja dolnołužyskeje rěcy wuwijaś a zwopšawźiś. K tomu měła notnje kubłańska awtonomija licyś, ale teke image-stupujuce napšawy, ako wuměnjenje rěcnych znajobnosćow za wobsajźenja městnow a pśiměrjone płaśenje nałožowanja za bilingualnych wótkubłarjow a wucabnikow su dawno napadojte!
Serbski sejm dokumenty